Hỏi: Làm sao để định nghĩa người bạn lành - HT Chánh Minh giảng

 Hỏi: Làm sao để định nghĩa người bạn lành

Minh Hạnh chuyển biên

HT Chánh Minh : Bạn lành có hai ý nghĩa: một ý nghĩa bạn lành ở cuộc đời và một bạn lành ở nội tại.

Phật trong Trường Bộ kinh, kinh Thầy Giáo Thọ Thi Ca La Việt, Đức Phật định nghĩa, người bạn lành ở cuộc đời là những người có nếp sống đạo đức, tức là thân không rơi vào ác nghiệp, ngữ không rơi vào ác nghiệp. Và đặc biệt người bạn lành khi mình sắp sửa làm việc tội lỗi thì ngăn cản liền. Còn trái lại khi mình làm việc ác bất thiện pháp người bạn đốc xúi mình làm thì người này trên danh nghĩa là bạn nhưng thật sự không phải là bạn.  Trái lại người bạn khi mình sắp sửa vi phạm vào các ác bất thiện pháp nào thì cản ngăn liền đó là người bạn lành. Và đối với người bạn lành khi mình chưa muốn làm việc thiện đã khuyến khích mình làm việc thiện, tán trợ ủng hộ mình thì đó là người bạn lành. Còn nếu như mình chuẩn bị làm việc thiện thì cản ngăn nói này nói kia, thì người này trên danh nghĩa là bạn nhưng thật sự thì không phải là bạn. Đây cũng là lời Đức Phật dạy ở trong bài kinh Giáo thọ Thi Ca La Việt.

Cho nên cuộc đời chúng ta biết là phải chọn bạn thì chọn những người đạo đức có nếp sống tốt đẹp, còn nếu trên đường đời không gặp những người bạn như vậy chúng ta cũng có những người bạn nhưng chúng ta xem là những người bạn theo tính chất thường tình cuộc đời không giao du thân mật, cũng giao du vậy nếu không thì chúng ta trở thành kẻ cô đơn nhưng chỉ là xã giao.

Chính Đức Phật Ngài dạy:

 "Nếu không gặp bạn đồng hành hiền nhân chân chánh hiểu rành lối đi, am tường thắng phục gian nguy như voi rừng thẳm thà đi một mình" hay là "Như vua bỏ nước phong suy như voi rừng thẳm thà đi một mình" hay là "Thà rằng chiếc bóng độc hành không cùng đứa dại kết phần thâm giao, độc cư chẳng phạm nỗi nào, an nhàn như tượng ra vào rừng sâu." 

Nếu trên đường đời chúng ta không gặp được những người bạn tốt, những người bạn có đạo đức, thì dĩ nhiên trong một cộng đồng chúng ta không thể sống một cách biệt lập, dĩ nhiên phải có giao du,  cũng phải có tiếp xúc, nhưng sự giao du đó sự tiếp xúc đó không phải là cận giao, không phải là thân thiết. Vì trên phương diện xã hội thì phải như vậy, nhưng xem như những người thông thường mà thôi chứ không có chú ý lắm, không có cận giao lắm. Người bạn khi gặp được là người có trí, người sống theo thiện pháp, người có nếp sống đạo đức thì kết giao để học tập những nếp sống đạo đức của người đó.

Nhưng đặc biệt quan trọng nhất là người bạn ở bên trong chúng ta tức là những thiện pháp, những thiện pháp đó chính là người bạn chân tình nhất và những người bạn xấu ở bên trong chúng ta chính là những ác pháp là kẻ tai hại nhất./.